اهداف انکشافی پایدار
اهداف انکشافی پایدار
با به پایان رسیدن میعاد زمانی برای تطبیق اهداف انکشافی هزاره (MDGs)، اهداف انکشافی پایدار (SDGs) منحیث آجندای انکشافی جهانی برای پانزده سال آینده (2016 – 2030) ترتیب و مورد تائید کشورهای عضو سازمان ملل متحد قرار گرفته است. این اهداف شامل (17) هدف، (169) تارگیت و (217) شاخص میباشد.
جمهوری اسلامی افغانستان منحیث عضو سازمان ملل متحد، متعهد به تطبیق اهداف انکشافی پایدار بوده و بتاسی از مصوبه شماره (16)، فقره (4) مورخ (20/07/1394) شورای عالی وزیران، وزارت اقتصاد موظف گردیده تا از روند کاری، هماهنگی و تطبیق موثر اهداف انکشافی پایدار (SDGs) نظارت و ارزیابی نموده و گزارشات منظم چگونگی تطبیق آن را بصورت سالانه ترتیب و به شورای عالی وزراء و از طریق مراجع دیپلوماتیک به مجمع سازمان ملل متحد ارائه نماید.
اهداف انکشافی پایدار مهمترین آجنداء انکشافی کشور برای یک و نیم دهه آینده تاثیرات قابل ملاحظه بالای زندگی افغان ها خواهد گذاشت. سطح زندگی مردم بطور مستقیم منوط به موفقیت ما در راستای تطبیق این اهداف میباشد. به هر اندازه که در تطبیق این اهداف موفقتر عمل نمائیم، به همان اندازه به زندگی مرفع و بهتر دست خواهیم یافت..برای معلومات بشتر
اهداف انکشاف پایدار افغانستان(A-SDGs)
در سال ۲۰۱۵ رهبران ۱۹۳ کشور جهان به منظور مقابله با چالش های آینده مانند قحطی، خشکسالی، جنگ ها، آفات و فقر که مناطق وسیع جهان را در بر می گرفت، گردهم آمدند.
رهبران جهان می دانستند که منابع کافی برای تغذیه درسطح دنیا وجود دارد، اما مساویانه تقسیم نمی شود. آنان درک کرده بودند که ادویه برای اچ آی وی (HIV) و سایر امراض وجود دارد اما هزینه آن بلند است. حوادث طبیعی مانند: زلزلهها و سیلاب ها اجتناب نا پذیراند، اما تلفات بلند ناشی از آن حوادث اجتناب نا پذیر نیست. رهبران همچنان دانسته بودند که میلیاردها نفر در سراسر جهان آرزو مشترک برای رسیدن به آیندۀ بهتر دارند. بنا براین کشورهای جهان برنامۀ مشترکی را زیر نام "اهداف انکشاف پایدار (SDGs) ایجاد نمودند تا به مشکلات جهانی رسیدگی صورت گیرد.
این برنامۀ جهانی دارای ۱۷ هدف بوده که دور نمایی وضع بهتر را در ۱۵ سال آینده در نظر گرفته است و شامل نجات از فقر و گرسنهگی، مصؤونیت ازاثرات بد تغییرات اقلیمی و سایر موارد می باشد.
1. محو فقر
از بین بردن فقر شدید با همه اشکال آن، الی سال 2030 رهبران جهان در سال۲۰۰۰ متعهد شدند، تا سال ۲۰۱۵ تعداد افرادی را که در فقر شدید زندگی می کنند، به نصف برسانند. این در پرنسیپ یا اصول یک هدف مشخص و بزرگ است، اما هنوز معتقد استیم که این کار در حال انجام شدن و قابل تعمیل است. اکنون وقت آن فرا رسیده آنچه را که آموخته ایم روی آن کار کنیم و فقر را کاملاً از بین ببریم. هر چندکه بیش از هشتاد میلیون نفر در سراسر جهان هنوز هم با هزینۀ کمتر از ۱.۲۵ دالر زندگی روزمرۀ شان را به پیش می برند و تعداد جمعیتی که در فقر شدید زندگی میکنند، برابر با جمعیت کل اروپا است.
2. از بین بردن گرسنهگی
پایان دادن به گرسنهگی، تأمین مصؤونیت غذایی، بهبود تغذیه و ترویج زراعت پایدار در۲۰ سال اخیر، گرسنهگی تقریباً به نصف کاهش یافته است. بسیاری از کشورهای که از قحطی و گرسنهگی رنج می بردند، اکنون می توانند ضروریات غذایی افراد آسیب پذیر جامعۀ خویش را برآورده سازند که این یک دستاورد بی مانند است. اکنون میتوانیم در همکاری با هم به پیش برویم تا گرسنهگی و سوء تغذیه را به طور نهایی و دایمی از بین ببریم!.
ما باید، فعالیت های مانند: رشد زراعت پایدار و حمایت از دهاقین کوچک را افزایش دهیم. هرچند این یک راه بسیار دراز است، اما تحقیق نشان می دهند که هنوز از ۹ نفر یک نفر آن در سطح جهان شب ها با شکم گرسنه به خواب می روند و باید در زمینه تلاش مزید صورت گیرد، تا میزان گرسنهگی تا سال2030 کاهش یابد.
3. صحت و زندگی
حصول اطمینان از زندگی سالم و ترویج تندرستی برای همه در تمام ابعاد زندگی ما همه می دانیم که داشتن صحت خوب چه اندازه در زندگی ما مهم و اثرگذار است. صحت به ما کمک می کند تا از زندگی لذت ببریم و قادر به انجام کار و وظیفه شویم.. به همین منظور هدف ما این خواهد بود که تا مطمئن شویم، هر شخص تحت پوشش خدمات صحی قرار گرفته به ادویه و واکسین های حفاظتی و مؤثر دسترسی داشته باشد.
۲۵ سال پیش، از اهداف انکشاف پایدار، قدمهای بزرگی برداشته است، مرگ و میر کودکان و همچنان مادران بیش ازنصف کاهش یافته است. در عین حال آمار برخی دیگر از واقعات خیلی بالا رفته است. مانند این که ۶ میلیون کودک هنوز هر سال پیش از رسیدن به سن پنج سالهگی، زندگی خود را از دست می دهند.
4. آموزش با کیفیت
حصول اطمینان از آموزش مساوی و همه شمول، ترویج فرصتهای آموزشی دایمی برای همه نخستین پیامد بد در حوزۀ معارف، فقر، نبردهای مسلحانه و دیگر حالات اضطراری درسراسر جهان می باشد که بسیاری از کودکان را از رفتن به مکتب دور نگه داشته است. بررسی ها نشان می دهد که کودکان خانواده های فقیر چهار برابر بیشتر نسبت به کودکان خانوادههای ثروتمند از مکتب محروم مانده اند.
خبر خوب این است که از سال ۲۰۰۰ تا به کنون پیشرفت های زیاد در مورد ارائه خدمات تعلیمی در مرحلۀ ابتدایی، در سراسر جهان به همه کودکان صورت گرفته است. مجموع ثبت نامها در مکاتب مناطق در حال توسعه، به 91% میرسد. با سنجش سطح این مکاتب دریافتیم که وضعیت تعلیمی در درجه خوب قرار دارد، اما باید سعی گردد تا سطح بهتری را برای همه کودکان فراهم سازیم تا به اهداف تعلیم ابتدایی، ثانوی، آموزش حرفهای با هزینۀ قابل پرداخت و دسترسی به تحصیلات عالی ... نایل گردیم.
5. تساوی جنسیتی
دستیابی به تساوی جنسیتی و توانمندسازی تمام زنان و دختران ما می توانیم از پیشرفت های بزرگی که راجع به تغییرات در بخش جندر به معنی واقعی آن در سطح جهان صورت گرفته، به افتخار از آن یاد آوری نماییم. اما این تغییر به نحوی از انحاء تحت تأثیر سیاست ها قرار گرفته است. زیرا میدانیم که زنان و دختران از هر لحاظ هنوز هم در عرصه های مختلف قسماً عقب مانده اند.
هنوز هم نابرابری های شدید در کار و مزد زنان و دختران وجود دارد، مراقبت زنان از کودکان و کارهای خانه بدون پرداخت مزداست. همچنان تبعیض در تصمیم گیری های عمومی وجود دارد. اما زمینه های وجود دارد که نوید دهنده برای آینده بهتر آنان است. مانند این که در حال حاضر در مقایسه با سال ۲۰۰۰ دخترانی بیشتر درمکاتب شامل هستند. در اکثر مناطق در عرصۀ تعلیم ابتدایی تساوی جنسیتی رعایت شده و فیصدی زنانی که در برابر کارشان معاش می گیرند، نیز افزایش یافته است. اهداف انکشاف پایدار، دسترسی کامل به این دستاوردها می باشد، تا اطمینان حاصل شود که تبعیض علیه زنان و دختران در همه جا به پایان رسیده است.
6. آب پاک مصؤون
حصول اطمینان از دسترسی به آب پاک و مديريت پايدار آب و تخلیۀ فاضلاب براي همه هر فرد روی زمین مستحق آن است تا به آب آشامیدنی پاک و مصؤون الی سال ۲۰۳۰ دسترسی داشته باشد. درحالیکه برای اکثر مردم آب صحی آشامیدنی و سیستم تخلیه فاضلاب فراهم گردیده است، اما برخی دیگری از آنها هنوز محروم اند. کمبود آب در سراسر جهان بیش از ۴۰ فیصد مردم را متأثر ساخته است. این آمار درنتیجۀ تغییرات اقلیمی روبه افزایش است. اگر این رویکرد ادامه یابد، تا سال ۲۰۵۰ حداقل 1 الی ۴ نفر ممکن از اثر کمبود تدریجی آب متأثر شود. ما می توانیم راهکارهای مناسب را ایجاد نماییم اگر تشریک مساعی بین المللی در زمینه بیشتر گردد. حفاظت از زمین های مرطوب، باتلاق، رودخانه ها و شریک ساختن تکنالوژی پاکسازی آب، نیز می تواند ما را به سوی دسترسی به هدف نزدیک ترسازد.
7. انرژی پاک و ارزان
اطمینان از دسترسی به انرژی با قیمت مناسب، قابل اطمینان، پایدار و مدرن برای همه بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ تعداد افرادی که دسترسی به انرژی برق داشتند به 1.7 میلیارد نفر در جهان افزایش یافته است که این پیشرفت یک جهش را نشان داده و قابل ملاحظه می باشد. با افزایش نفوس درجهان، مردم بیشتر به انرژی ارزان نیاز دارند، تا با استفاده از آن، خانه، جاده، تلفن، کمپیوتر و کارخانه های شان را روشن نموده و از آن در زندگی روزمره استفاده نمایند.سوال اصلی این است که چطور بتوانیم انرژی پاک را بدست آریم؟ تا سوختهای فسیلی و انتشار گازهای گلخانهای، تغییرات شدیدی را در اقلیم ایجاد نه کند و منجر به مشکلات بزرگی در هر قاره نه شود!.
ما می توانیم دارای انرژی بیشتری باشیم تا با سرمایه گذاری بالای منابع انرژی پاک، مانند: انرژی آفتابی، آبی، بادی، نیازمندی های خود را برآورده نموده و با استفاده از انرژی برق از تخریب محیط زیست محافظت و جلوگیری نمایم.
8. کار مناسب و رشد اقتصادی
ترویج رشد اقتصادی پایدار، فراگیر، اشتغال کامل و شایسته برای همه رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم است. زیرا در این حالت مردم دارای وظایف، معاش یا دستمزد کافی می باشند، تا از آن طریق بتوانند از خود و خانواده ها حمایت کنند. خبر خوب این است که طبقۀ متوسط در سراسر جهان در حال رشد هستند- در ۲۵ سال گذشته در کشورهای در حال توسعه، نفوس طبقۀ متوسط تقریباً سه برابر زیاد شده که این رقم بیش از یک بر سوم حصۀ نفوس کل جهان است. امروز، رشد کاریابی یا فرصتهای کاری در برابر افزایش یا رشد نیروی کاری هماهنگ نیست.
بنا برآن، ما می توانیم پالیسی ها را ترویج دهیم که فرصتهای کسب و کار را ایجاد کند. ما می توانیم کارهای اجباری، بردگی و قاچاق انسان را از بین ببریم. ما مصمم هستیم، تا سال ۲۰۳۰ اشتغال کامل و شایسته را برای همه زنان و مردان در سراسر جهان مساعد سازیم.
9. صنعت، نو آوری و زیرساخت ها
ایجاد زیر ساختهای مقاوم، ترویج صنعت پایدار، جامع و نو آوری برای آینده پیشرفتهای تخنیکی ما را در حل چالش های بزرگ، مانند اشتغال زایی و رسیدن به انرژی کافی کمک می نماید. به گونۀ مثال جهان بیشتر از هر زمانی دیگر با استفاده از انترنت باهم وصل شده است و باهم در ارتباط هستند. به هر اندازۀ که ما باهم وصل شویم و ارتباطات ما بیشتر شود، به همان اندازه از دانش و تجربیات دیگران مستفید میشویم. هرچند نزدیک به چهار میلیارد انسانی که اکثریت آنان در کشورهای رو به توسعه زندگی میکنند، هنوز به انترنت دسترسی ندارند. بنابراین، هر اندازۀ که روی خلاقیت یا نو آوری ها و زیربنا ها سرمایهگذاری صورت گیرد، به همان اندازه به سود همۀ ملت هاست. از میان برداشتن خلای دیجتالی، ترویج صنعت پایدار، سرمایه گذاری بالای تحقیقات علمی، راه های مهم رسیدن به توسعه پایدار محسوب می گردد.
10. کاهش نابرابری
کاهش نا برابری در سطح ملی و بین المللی اصطلاح قدیمی است که میگویند: ثروتمند، با گذشت هر روز ثروتمندتر میشود و فقیر، فقیرتر. این تفاوت هیچگاه به این اندازه واضح نبوده است. ما باید پالیسی های جدید بسازیم تا برای همه فرصت های یکسان بدون در نظر داشت اینکه آنها کی هستند و از کجا آمده اند، فراهم کنیم. بدون شک نابرابری در عایدات یک معضل جهانی است که نیازمند راهحل های جهانی میباشد.
به این معنی که، قوانین بازار مالی و ادارات را در سطح ملی و بین المللی بهتر بسازیم، کمک های انکشافی را به محلاتی که نیاز است بفرستیم و مردم را در قسمت مهاجرت های مصؤون کمک کنیم، تا بتوانند به فرصت های لازم دسترسی پیدا کنند. به این ترتیب و با این رویکرد میتوانیم مسیر اصطلاح قدیمی را تغییر دهیم و جهان نو را مبتنی بر عدالت ایجاد کنیم.
11.شهرها و جوامع پایدار
شهرهای فراگیر، مصؤون، انعطاف پذیر و پایدارهمانگونه که شما میدانید، مردمها به دلایلی ترجیح می دهند، در شهر ها زندگی کنند. در حال حاضر بیشتر از نیم نفوس جهان در شهر ها زندگی میکنند. این آمار تا سال ۲۰۵۰ دو بر سه برابرافزایش خواهد یافت و شهرها بزرگتر میشوند. در سال ۱۹۹۰ فقط "ده بزرگ شهر" با ده میلیون باشنده وجود داشت. اما این رقم در سال ۲۰۱۴ به بیست و هشت بزرگ شهر با ۴۵۳ میلیون باشنده افزایش یافته است.چرا مردم شهر ها را دوست دارند؟ شهرها مراکز فرهنگی، تجاری و جای بهتر برای زندگی اند. از سوی هم اگر از حقیقت نگذریم، شهرها مراکز شدید فقر نیز هستند.
برای اینکه شهرها را برای زندگی پایدار مساعد بسازیم، باید برای مردم خانه های مصؤون بسازیم و تمام شهروندان خانه داشته باشند. ما می توانیم شهرک های معیاری را در روستا ها داشته باشیم و آن را ارتقاء و بهبود بخشیم. ما می توانیم روی ترانسپورت عامه سرمایه گذاری کنیم، فضای سبز ایجاد کنیم و طیفهای وسیع مردم را در برنامه ریزی های شهری دخیل کنیم. به این ترتیب ما چیزهای را که در مورد شهرها دوست داریم، حفظ کنیم و چیزهایی را که مطابق میل و نیازمندی های ما نیستند تغییر دهیم.
12. تولید و مصرف مسؤولانه
حصول اطمینان از الگوهای پایدار تولید و مصرف در شیوۀ تولید و مصرف نا برابری های فاحش در جهان وجود دارد برخی مردم مواد زیاد مصرف میکنند و برخی هم کم، اما بخش زیاد از مردم مقدارکم مواد را مصرف میکنند. درحدی که حتی نیازهای اولیه شان را مرفوع نه می کند. ما میتوانیم، دنیایی ایجاد کنیم که هر کس بتواند به چیزی که برای زندگی نیاز دارد، دسترسی داشته باشد. منابع طبیعی مان را طوری حفظ کنیم که فرزندان مان و فرزندان فرزندان مان و نسل های بعدی بتوانند از آنها استفادۀ مؤثر کنند. دشواری رسیدن به این هدف این است که ما چگونه میتوانیم از منابع طبیعی خود استفادة بهینه نمایم و زبالههای زیانبار را به طریقۀ درست، دفع نمایم. زبالهها را درسطح جهان تا نیم کاهش دهیم و زبالههای مان را با راه اندازی تشبثات، کاهش و بازیافت کنیم و کشورهای که منابع شان را زیاد مصرف نه کرده اند، را کمک کنیم تا منابع شان را با مسؤولیت مصرف کنند.
13. اقدامات برای اقلیم
اقدام عملی فوری در قسمت مبارزه با تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن کشورهای جهان، شاهد اثرات شدید تغییرات اقلیمی اند. برخی ازکشورها، بیشتر از دیگران در تخریب اقلیم نقش دارند. میزان خسارات سالانۀ زلزلهها، سونامی، توفانها و سیلابها به صدها میلیار دالر می رسند. ما میتوانیم این خسارات را با کمک کردن به کشورهای آسیب پذیر، مانند محاط به خشکه و کشورهای متشکل از جزایر، کاهش دهیم و به یک حوزۀ مقاوم مبدل کنیم.
امکان دارد که با ارادۀ سیاسی و تدابیر تکنالوژیکی، بلند رفتن درجۀ حرارت را تا دو درجۀ سانتیگراد به تناسب قبل از دورۀ صنعتی شدن محدود سازیم. در صورتیکه تأثیرات مخرب تغییرات اقلیم را متوقف کرده باشیم، تطبیق اهداف انکشاف پایدار، راه را برای تغییر اقلیم هموار میسازد. با اقدامات عملی و فوری می توانیم برچالش های اقلیمی فایق آیم.
14. زندگی زیرآب
استفادۀ منظم از منابع اقیانوسی و دریایی برای انکشاف پایداربیش از 3 میلیارد انسان بخاطر معیشت خود وابسته به منابع گوناگون دریایی و ساحلی می باشند. اقیانوس ها در زندگی انسان ها اثرات قابل ملاحظه دارند. درجۀ حرارت، کیمیاوی بودن آب ها و جریان اقیانوس ها به زندگی انسان ها ارتباط تنگاتنگ دارد. ما امروز سوم حصۀ ذخایر ماهی را در جهان مشاهده میکنیم که بیش از حد، مورد استفادۀ معیشتی قرارمی گیرند. افرادی که در نزدیکی دریاها و بحر زندگی می کنند، نمی توانند، بدون آن زندگی کنند. دریاها، حدود۳۰ فیصد از کاربن دای اکساید را که انسان تولید می کند جذب می کند. انسان ها کاربن دای اکساید بیشتری نسبت به گذشته تولید می کنند. اسید دریاها از زمان آغاز انقلاب صنعتی26% افزایش یافته است. اما نا امید نباشید! اهداف انکشاف پایدار، اهدافی برای مدیریت و حفاظت از زندگی زیرآب را تعیین کرده است که با به کاری گیری آنان می توانیم زندگی را رونق بیشتر بخشیم.
15. زندگی روی زمین
حفظ، ترمیم و ترویج استفادۀ پایدار ایکوسیستم های زمینی، مدیریت پایدار جنگلات، مبارزه علیه صحرایی و لچ شدن و ضایعات متنوع دیگر زمین انسانها و سایرحیوانات، زندگی شان متکی به امکانات روی زمین اند. زندگی در روی زمین به معنایی تغذیه از داده های غذایی، استفاده از هوای پاک و آب آشامیدنی می باشد. این امکان پذیر نیست، مگر این که منابع زمین مانند آب، هوا، خاک تحت کنترول باشد.
80% رژیم غذایی را نباتات گیاهی تشکیل میدهند، گیاهان 30% جنگلات سطح زمین را پوشانیده است و کمک میکند که آب وهوای زمین را پاک و متعادل نگه دارد. ناگفته نماند که زمین آشیانه برای میلیون ها نوع حیوانات نیز است. زمینهای زراعتی ۳۰-۳۵ درجه در مقایسه با زمان های قدیم گسترش یافته و نسل حیوانات و پرندگان را رو به انقراض برده است.
ما میتوانیم این روند را تغیر بدهیم، خوش بختانه اهداف انکشاف پایدار در نظر دارد تا با حفاظت وباز گرداندن ایکوسیستم های زمینی مانند جنگلها، تالابها، خشکی ها تا سال ۲۰۳۰ زمینۀ زیست مسالمت آمیز را مهیا سازد.
16.صلح/ عدالت و نهادهای نیرومند
حمایت جوامع صلح آمیز و همه شمول برای انکشاف پایدار، فراهم آوری دسترسی به عدالت برای همه ،ایجاد نهادهای مؤثر، حسابده و همه شمول در تمام سطوح
چطور یک کشور میتواند ترقی و پیشرفت کند؟ چطور مردم یک کشور میتوانند تغذیۀ خوب شوند، بیاموزانند، بیاموزند، کارکنند و تشکیل خانواده بدهند؟ آیا بدون صلح و امنیت این همه مکمن است؟ یک کشور چطور میتواند بدون عدالت، بدون حقوق بشر و بدون حاکمیت قانون صلح و آرامی داشته باشد؟ در حالیکه برخی نقاط جهان از صلح و عدالت نسبی برخوردار اند، اما قسمی که دیده می شود، بخش های دیگر دنیا به دلیل درگیری های مسلحانه، جرم، شکنجه و استثمار که همۀ این پدیده ها مانعی برسر راه توسعه می باشد،مواجه اند. در حالیکه هدف تأمین صلح و عدالت برای تمام کشور یکسان است. مقصد اساسی اهداف انکشاف پایدار، کاهش خشونت در تمام اشکال بوده و پیشنهاد برای اینکه دولتها وجوامع راه حل هایی ماندگار برای پایان درگیری و ناامنی را پیدا کنند، می باشد. این کار از طریق تقویت حاکمیت قانون، کاهش جریان فعالیت های غیر قانونی، سهیم ساختن کشورهای مترقی در پروسه های حقوق بشری و تقویت حکومتداری می باشد.
17. مشارکت برای اهداف
اقدامات لازم در بسیج ساختن ارادۀ جهانی، برای تطبیق اهداف انکشاف پایداراهداف انکشاف پایدار بسیار بزرگتر ازآن است که در یک فهرست کوتاه خلاصه گردد.
جهان امروز بیش از هر زمان دیگر به دهکدۀ کوچک می ماند. از دهکده همواره با یکدیگر در ارتباط است و از مسایل یک درونی خود باخبر می شود. نقش فعال و انقلابی انترنت ، اقدامات مؤسسه های بین المللی وسیاحان را نباید در زمینه نادیده بگیریم. ما باید هم از نقش آنان در نزدیکی ملت ها سپاسگزار باشیم. توافق عمومی در مورد نیازمندی های مبتنی بر همکاری مشترک برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی وجود دارد. اهداف انکشاف پایدار موضوع کوچک نیست، زیرا ۱۹۳ کشور درمورد این اهداف موافقت کرده اند.
باور کنید، وقتی ۱۹۳ کشور جهان بالای هر موضوعی توافق نظر داشته باشند، به یک هدف نهایی نایل خواهند آمد! در نهایت اهداف انکشاف پایدار راهی برای همکاری با یکدیگر است، تا ملت ها با هم یکجا بخاطر به بدست آوردن و نایل آمدن بر اهداف دیگر کار وتلاش مشترک نمایند!.